W Stowarzyszeniu Przyjaciół Ziemi Gubińskiej odbyły się już dwa spotkanie grupy regionalistów spisującej kronikę Gubina 1945 – 2009.

Publikacja byłaby przyczynkiem do uświetnienia obchodów święta 775 rocznicy nadania praw miastu.
W skład grupy weszli przede wszystkim członkowie SPZG oraz Gubińskiego Towarzystwa Kultury. Przyjęto pierwsze ustalenia oraz sprecyzowano zadania.
W związku z tworzeniem „Kroniki miasta” członkowie zespołu zwracają się do wszystkich mieszkańców z prośbą o współpracę.  Zamiarem piszących jest jak najstaranniejsze spisanie wydarzeń szczególnych w historii miasta na przestrzeni ponad 60 powojennych lat. Jednak zadanie tylko na pozór jest łatwe. Jak bowiem nie pominąć  wydarzeń istotnych? Jak nie pominąć nazwisk bohaterów tamtych dni? Bardzo trudnym do udokumentowania jest okres tuż powojenny. Brak szczegółowych zapisów, fotografii i dokumentów. Dlatego tak ważnym jest współudział mieszkańców, szkół, zakładów pracy.
Rozpoczynając zbieranie materiałów zwracamy się do wszystkich o udostępnienie starych fotografii i dokumentów. Skanujemy je „na poczekaniu” i natychmiast zwracamy. Uczyńmy wspólnie jak najwięcej, by ta osobliwa publikacja była godną uwagi i stanowiła dokument pomocny dla kolejnych pokoleń gubinian.

Stefan Pilaczyński

Prosimy o kontakt pod adresem: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej (Izba Muzealna) ul. 3 Maja 2 tel. 068 455 81 62 lub 600 162 786, codziennie za wyjątkiem sobót i niedziel w godz. 11.00 – 15.00.

Niemal tradycją stały się polsko – niemieckie spotkania organizowane przez Joachima Klosa, mieszkańca Guben. J.Klos, radny miejski, urodził się przed wojną w Zawadzie (Saude). Dziś w miejscu swego urodzenia organizuje spotkania, podczas których Polacy i Niemcy wspominają  przeszłość jak i dyskutują o czasach współczesnych. Bywa, że wspólnie śpiewają. I nie przeszkadzają im swary polsko – niemieckie na szczytach władzy. Spotkania są dowodem na to, że ludzie tu, na pograniczu, kierują się własnym rozumem.
Kolejne spotkanie zgromadziła sporą grupę osób, wśród których spotkać było można mieszkańców Gubina, sąsiadów J.Klosa mieszkających w Zawadzie, historyka gubeńskiego Gerharda  Gunię i wielu innych gości z obu stron Nysy.  Delektowano się winem z wyrobu którego słynie gospodarz spotkania i bigosem który przygotowali państwo Pokrątkowie. Działania zacnego gubenianina są przykładem wartym naśladowania i odnotowania. (ps)

Z inicjatywy prezesa Koła Numizmatycznego w Gubinie Jana Andruchowicza gubinianie mogli stać się posiadaczami pierwszego powojennego dukata lokalnego. Mało kto wierzył w powodzenie akcji. Projekt monety wykonał artysta plastyk Jerzy Fedro. Wykonaniem dukata nazwanego „6 gubinek” (równowartość 6 złotych) zajął się Karkonoski Dom Numizmatyczny w Jeleniej Górze. I udało się!
29 sierpnia o godz. 13.00 rozpoczęła się sprzedaż 6 gubinek. O zainteresowaniu pamiątkową monetą świadczy fakt, że cały „nakład” – 7.500 szt. został niemal natychmiast wysprzedany. W poniedziałek, około południa, 6 gubinek było nieosiągalne.
KDN obiecuje wznowienie dukata w Gubinie, ale będzie to moneta różniąca się od tej sprzedawanej 29 sierpnia br.
PS. Moneta jest jeszcze do nabycia na Allegro. 27.09. – „kup teraz” – cena 8 – 10 zł.

Moi drodzy!
Nie jestem gubinianinem z urodzenia, ale mogę powiedzieć, że jestem nim z zasiedzenia.
Do Gubina trafiłem 7 grudnia 1955 roku jako poborowy do odbycia  zasadniczej służby wojskowej. Jeszcze wówczas nie przypuszczałem, że tak szybko miną 54 lata od tego dnia, gdy  przekroczyłem bramę koszar wówczas 19 Dywizji Zmechanizowanej (później była to brama do 5 batalionu zaopatrzenia i 5 pułku przeciwlotniczego). Sztab 19 DZ znajdował się w budynku, gdzie później była siedziba Garnizonowego Węzła Łączności i 5 batalion remontowy. Wcielono mnie samodzielnej kompanii chemicznej dowodzonej przez rok starszego ode mnie ppor. Krawczyka. Od pierwszego dnia służby zostałem jego pisarzem.
Po krótkim wstępie chcę poruszyć jedną sprawę, która mnie nurtuje.
Bardzo lubię spacery po zachodniej stronie euromiasta, czyli Guben. Po łużycku zawsze Gubin. Mój spacer to zawsze wiele kilometrów. Guben mam już „za sobą”: od przejścia granicznego pod Helweg. Odwiedziłem oba cmentarze gubeńskie. Na cmentarzu Westfriedhof przy Bethanienstr. spotkałem miejsce pochówku osób z imionami i nazwiskami w języku polskim – kobiet i mężczyzn. Jest to mogiła zbiorowa. W „Alfabecie ulic” wydawnictwa SPZG przy ul. Spokojnej pan Andreas Peter, nauczyciel historii z Guben i członek Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Gubińskiej wspomniał o zlokalizowaniu przy tej ulicy obozie jenieckim. Potwierdzam to. W roku 1958 w sierpniu wykonywałem pracę na sieci wodociągowej w pobliżu obecnego budynku biurowego oczyszczalni ścieków. Po lewej stronie ulicy przy jednej szczelinie obrony przeciwlotniczej leżał duży stos butów roboczych, Po prawej stronie stała betonowa budka wartownicza ze szczeliną do strzelania, resztkami ogrodzenia z drutu kolczastego, resztkami instalacji wodociągowej z kramami czerpalnymi. Charakter tego wszystkiego wskazywał, że w tym miejscu kiedyś był obóz. Na zapleczu ul. Morskiej, pod zwałami słomy, w skrzyniach, leżały anteny prętowe, telefony polowe i inny sprzęt łączności.
W opisie ul. Spokojnej wspominano o możliwości istnienia w tym miejscu zbiorowej mogiły pomordowanych kobiet. Podczas budowy stacji oczyszczania ścieków musiano by trafić na tę mogiłę. Jest dla mnie zagadką –  skąd wzięła się zbiorowa mogiła w zachodniej części miasta Guben na cmentarzu przy Bethanienstr. A może ktoś to wyjaśni?
Z poważaniem – Grzegorz Bombicz

12. Metalowe elementy drzwi teatru na Wyspie Strzeleckiej

Elementy drzwi (bramy) teatru miejskiego z Wyspy Strzeleckiej w Gubinie. Przedmioty przekazał Piotr Puszkarski, dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy filia w Gubinie. Wynikło to z faktu, iż urzędy pracy Guben-Gubin podczas realizacji wspólnego projektu zatrudniły młodzież obu miast do porządkowania wyspy. Podczas prac od kopano te elementy. Po zakonserwowaniu przez Tadeusza Buczka służą zwiedzającym do oglądania.
Teatr miejski w Gubinie to było COŚ. Nobilitacja dla miasta, wielka kultura i edukacja. W 1874 r. otwarty, z salą na 750 miejsc (zaprojektowany przez berlińskiego architekta Oskara Tietza) służył mieszkańcom przez 70 lat! Mógłby dalej, gdyby nie spalenie w 1946 r., już za administracji polskiej, pod radzieckim nadzorem.

13. Ryngraf (9 x 7 cm)

Dostarczony do SPZG przez Stanisława Dmuchowskiego 9 lipca 2008 r. Znalazł na początku czerwca 2008 r. po stronie Guben, nad Nysą Łużycką, na wysokości ul. Piastowskiej.
Wykonany ze stopu cyny i ołowiu: orzeł (korona obcięta), na piersiach w owalu Matka Boska z Dzieciątkiem, pazury orła oparte na szarfie z napisem. Napis zdarty, ale pod mikroskopem jakby fragmenty „Królowo Korony Polskiej módl się za nami”. Historyk z muzeum ze Świdnicy Arkadiusz Michalak sądzi, że pochodzi prawdopodobnie z lat 1920-39 i nawiązuje do ryngrafów XIX-wiecznych.
Co oznacza ryngraf? Ryngraf (z niem. ringkragen blacha napierśna, Ring – pierścień, Kragen – kołnierz) – rodzaj medalionu, zwykle w kształcie tarczy z rysunkiem o tematyce religijnej, czasem heraldycznej później z godłem państwowym. Wywodzi się od obojczyka, części zbroi noszonej przez rycerzy pod szyją, często ozdabianej motywami religijnymi, zwłaszcza maryjnymi. Od XVI w. stopniowo zmniejszany i stosowany samodzielnie, bez reszty zbroi, w XVII w. przyjął obecną formę ozdoby patriotyczno – religijnej, zatracając znaczenie ochronne. Ryngrafy noszone były szczególnie często przez żołnierzy ugrupowań podkreślających swój patriotyzm i przywiązanie do religii katolickiej – m.in. przez konfederatów barskich, powstańców  krakowskich 1846 r., żołnierzy NSZ i WiN. Dziś wieszany na ścianie jako patriotyczna dekoracja. Zminiaturyzowane ryngrafy z wizerunkiem najczęściej Matki Boskiej Ostrobramskiej, wykonane ze szlachetnego metalu stanowią zwyczajowy podarunek z okazji chrztu. (wł)